Afbeelding

Moedige Máxima

Column 362 keer gelezen

Als je een kroon op je hoofd draagt moet je je woorden op een goudschaaltje wegen. In zoverre verschilt het koningschap weinig van het columnistenbestaan – en daar stopt de vergelijking ook. Alles wat je zegt als royal kan onder een vergrootglas komen te liggen.
Zo kwam prins William vorige week 'in opspraak', zoals dat dan heet. Hij zou een bezoek brengen aan Israël en de Palestijnse Gebieden. De overgrootmoeder van William ligt begraven in Oost-Jeruzalem en William wilde haar graf bezoeken. In de koninklijke agenda stond dit genoteerd als bezoek aan 'bezette Palestijnse gebieden'. Israël boos, kranten happig, diplomaten zweten om een familiebezoek niet te laten escaleren om dat ene, politiek gevoelige woordje: 'bezet' = bonjebingo!
'Identiteit' is ook zo'n bingowoord, zij het iets minder explosief. Wie weet nog waar 'ie was, toen Máxima in 2007 zei: de Nederlandse identiteit bestaat niet? Iemand van het koninklijk huis (een museumstuk als het aankomt op nationale identiteit) die zegt dat een nationale identiteit niet bestaat. Asjemenou!
Het moment was niet iconisch genoeg om haarscherp voor de geest te halen, maar op de uitspraak is veel gereflecteerd. Voor de een als prikkelende stelling – nou, majesteit, daar zegt u me wat… wat betekent dat eigenlijk, Nederlander zijn? – en voor de ander als ronduit beledigend – wat weet een Argentijnse nou over mijn gevoel voor mijn vaderland?!
Vorige week hield Máxima weer een opzienbarende toespraak. Ze was op bezoek bij een zorgcentrum voor kankerpatiënten in Groningen. Het was Maxima's eerste werkdag na het overlijden van haar zus Inés. Inés werd, zo was al snel na haar dood via talloze media te lezen, geplaagd door depressies. Vermoedelijk maakte zij een einde aan haar eigen leven.
"Ik vraag uw begrip, ik vind het moeilijk", begon Máxima in Groningen verontschuldigend aan een verklaring. Haar zus was, net als de mensen in het zorgcentrum, ziek, zei Maxima. "Ze kon geen vreugde vinden en ze kon niet genezen." Ze bedankte mensen voor hun medeleven en steunbetuigingen. "Het heeft ons écht geholpen."
Omdat we hangen aan het leven, zijn depressie en zelfdoding moeilijk bespreekbare onderwerpen, helemaal als je merkt dat een dierbare ermee kampt. Zolang er een taboe rust op het vrijuit spreken over zulke psychologische problemen worden die problemen zelf niet kleiner. Met de zorgvuldige gevoeligheid in haar woorden – begrip vragen, toegeven dat depressie levensbedreigend kan zijn, danken voor het medeleven – helpt Máxima een taboe slechten.
Ze mag het bestaan van de Nederlandse identiteit dan ooit ontkend hebben, nu geeft Máxima juist het goede voorbeeld van een karaktertrek die we tot deel van onze identiteit kunnen ontwikkelen: open en vrijuit praten, over onderwerpen die niet leuk zijn om over te praten, in de hoop problemen te verhelpen. Het is een prachtige invloed die een royal kan uitoefenen, taboes slechten. Nu is het aan ons om er een voorbeeld aan te nemen.