Links, rechts, achterwaarts

Op woensdagochtend weer naar de basisschool, weer zo'n gymzaal in waar je ooit leerde koprollen, weer bezig zijn met een rood kleurpotlood. Stemmen is best gezellig! Na de laatste stemming is Nederland er echter niet gezelliger op geworden.
Als vertegenwoordiger van de media staat er LINKS op mijn porum gestempeld – ben ik al verlink(s)t bij het Meldpunt voor Kutcolumnisten?! Wacht er even mee: het feit dat Forum voor Democratie winst heeft geboekt, stemt mij niet droevig genoeg om mij voor
linkschlul of media-maoïst te verslijten. Ik ben niet anti genoeg om je vijand te zijn. Wat mij wel droevig stemt, is de links-rechtstegenstelling die steeds uitdrukkelijker wordt gebruikt om elkaar ongezien verrot te schelden.
Polarisatie neemt toe. Het debat verhardt. De kloof groeit. Er valt van alles te zeggen over Nederland anno 2019, maar gezelligheid – een fenomeen dat nota bene zó Nederlands is dat het onvertaalbaar is – is er ver te zoeken. Wij ontzeggen onszelf daarmee een sleutelstuk van onze identiteit door te drastisch te hokjesdenken.
Op de woorden van Baudet is van alles aan te merken – maar ook op de woorden van Rutte, Klaver, Buma en Marijnissen is iets aan te merken. ("En ook op jouw woorden, De Groot!", hoor ik je denken. Zeker, op mijn woorden misschien wel het meest.) Maar vanwaar de neiging om andersdenkenden in de hoek – of erger: tegen de muur – te willen zetten als vijand, indoctrinator, landverrader, communist, fascist?
Het lijkt alsof de luidruchtigen, die ideeën niet los willen zien van menselijkheid, aan terrein winnen. De luidruchtigen die doen alsof iemand die je overtuiging niet deelt, je vijand is. Een rapport van het Sociaal Cultureel Planbureau leert dat zestien procent van de ondervraagden andere mensen haat(!) om de standpunten die zij innemen. Dat is drie procent meer dan in 2012, maar wel drie procent minder dan 1970.
In 1970 wisten we echter nog niet wat er gebeuren kan als je politieke opponenten uitmaakt voor 'buitengewoon minderwaardig mens' – expliciet of tussen de regels door. Het is nu links-rechts, links-rechts wat de kwade koekoeksklok slaat: achterwaarts marcheren we onszelf bijna een burgeroorlog in.
Die nijd is vooral virtueel, dat weet ik. Toch voel ik dat zulke indrukken, die wij opdoen via (sociale) media, onze beweging in de maatschappij wel degelijk beïnvloeden. Verzet je ertegen. Groet je buurvrouw, sla je vriend op de schouder en omhels je familie ongeacht wat zij stemmen. Mensen zijn meer dan wat ze doen in een stemhokje of roepen op internet.
Het is niet erg om uitgesproken te zijn. Misschien vraagt deze tijd daar wel om. Als je opstaat, sta voor jezelf en je eigen overtuiging. Sta niet op om een ander naar het leven te staan. Variërend op de Belastingdienst – ook zo'n Nederlands verschijnsel – wil ik besluiten: leuker kunnen we het niet maken, wel gezelliger. Menselijker, op zijn minst.