Het Cortlandt-aquaduct draagt de naam van een ‘vergeten’ polder.
Het Cortlandt-aquaduct draagt de naam van een ‘vergeten’ polder. Foto: Erik van Leeuwen

En we noemen onze vijfde...

Algemeen Vijfde Dorp 1.514 keer gelezen

Nieuwerkerk aan den IJssel – In het voorjaar neemt de gemeenteraad van Zuidplas een besluit over woningbouw in het middengebied van de Zuidplaspolder. Er wordt druk overleg gevoerd met de partners van de gebiedsontwikkeling, maar een naam voor het vijfde dorp van Zuidplas is er nog niet. Suggesties zijn er genoeg.

Erik van Leeuwen

In het te presenteren ‘masterplan’ wordt een procedurevoorstel gedaan voor de naam van het nieuwe dorp, deelt een woordvoerder van het projectteam ‘gebiedsontwikkeling middengebied Zuidplaspolder’ mee. Of inwoners van Zuidplas inbreng hebben, is niet bekend. 

Het is te hopen dat de keuze voor de naam anders gaat dan in IJmuiden, waar een nieuwe zeesluis werd geopend. Vele tientallen inzenders kwamen met creatieve namen. Uiteindelijk werd besloten om de zeesluis Zeesluis IJmuiden te noemen. De hele naamscampagne kostte de gemeente vele duizenden euro’s. Het filmpje waarin de nieuwe naam op feestelijke wijze werd onthuld, haalde wél de landelijke media.

De naam van wat in de volksmond ‘Het Vijfde Dorp’ is gaan heten, moet zijn herkomst ontlenen aan historie, landschap of locatie. Twee ervan combineren, zou helemaal mooi zijn. 

Voorkeur van de historicus
De Nieuwerkerkse historicus Adri den Boer heeft een duidelijke voorkeur voor een naam van één van de vorige polders: Kortlandt. “Zo heette een deel van de polder voordat het allemaal de Zuidplaspolder geworden is”, vertelt hij. 

Den Boer, auteur van het boekje Van Cortland tot Zuidplaspolder wijst al op de aanwezigheid van het Cortlandt-aquaduct bij Nieuwerkerk, dat in 1984 werd geopend. “Mensen kennen de naam al, dat is dus een voordeel.”

Den Boer behoorde in 2008 en 2009 tot een groepje geselecteerden die de naam voor de nieuwe fusiegemeente moesten bedenken. Hij was en is nog niet heel enthousiast over ‘Zuidplas’. “De opdracht was tot een naam te komen die niet in de regio gebruikt werd. Nou, in Nieuwerkerk had je al een wijk die Zuidplas heet en in Waddinxveen ook.”

Toch kozen de gemeenteraden van de vier gemeenten massaal voor Zuidplas. “Ik had liever ‘Rotte’ en ‘IJssel’ gezien of zoiets”, bekent Den Boer. De naam Zuidplas wordt ook regelmatig genoemd als naam voor het nieuwe dorp in de Zuidplaspolder. “Wat mij betreft is die naam niet aan de orde of je moet van het nieuwe dorp je centrum maken, maar dat lijkt me niet de bedoeling. Ik zie er geen gemeentehuis komen of het nieuwe zwembad.”

Polder
Het Vijfde Dorp noemen naar een voormalige polder vindt Den Boer wel wat. “De wijk Esse in Nieuwerkerk is ook vernoemd naar een polder. Ik vind het wel mooi. Nesselande ligt in de Nessepolder.” Dat Kortlandt als buurtschap bestaat - bij Alblasserdam - moet geen probleem zijn.

De meeste namen die opgeworpen worden, hebben een link met het historische landschap. In het gebied werd vroeger massaal turf (veen) gewonnen. Moerveen, Polderveen, Zuidveen, ‘t Veen, Veenland(e), Veendorp; alles met veen komt zo’n beetje voorbij als de gemeenteraad gevraagd wordt mee te denken over een naam. “Venen, dat is het gewoon”, zegt het jongste raadslid Willem-Jan Verdoes.

Wie wat verder graaft in de historie stuit op een andere invalshoek. Onder Willem I vond de droogmakerij van de Zuidplaspolder plaats. De koning gaf in 1831 het startsein. Acht jaar later was de klus geklaard. Er is al een Willemstad in Brabant, maar wellicht is Willemsdorp een optie.

Ook kan gekozen worden voor een naam die alleen met de locatie verbonden is: Middendorp of Middenaarde (uit de filmreeks The Lord of the Rings). Of Kreekruggerveen, omdat een deel van het vijfde dorp op een ‘kreekrug’ wordt gebouwd.

‘Saai’
De vrijdenkers in de raad kwamen ook met enkele namen: Zevenhuizen-Oost (gevolgd door een reeks lachende emotekens), Mooimiddendorp, Polderdorp (‘Er zijn veel polderdorpen, maar niet één die zo heet’), Groen Hart, Verbinder, Overloop en Monizemo. Die laatste is een acroniem van Moordrecht, Nieuwerkerk, Zevenhuizen en Moerkapelle. De indiener: “Het zal het wel niet halen. Het wordt waarschijnlijk iets saais.”