‘Iedereen in Zuidplas gaat bezuinigingen voelen’

Zuidplas – Om een flink gat in de meerjarenbegroting te vullen, moet de gemeente Zuidplas de komende jaren drastisch bezuinigen. Dat maakte het college duidelijk aan de vooravond van de introductie van het ‘herstelplan’. “Iedereen gaat de pijn van de bezuinigingen voelen.”

Erik van Leeuwen

Het college had dinsdag 16 februari een raadsbijeenkomst belegd waarbij het de meningen van de diverse politieke partijen peilde. Het is onvermijdelijk dat er gesneden moet worden in de gemeentelijke uitgaven, maar de vraag is waarop.

Het tekort van de gemeente is flink gestegen. “Dit jaar 3,5 miljoen oplopend tot vier miljoen euro in 2024”, verduidelijkte wethouder financiën Daan de Haas. De enorme stijging van de kosten in het sociaal domein (wmo en jeugdzorg) is de oorzaak van het tekort. Met andere gemeenten is Zuidplas een lobby gestart voor een hogere bijdrage voor het uitvoeren van de wettelijke taken, die in 2016 vanuit het Rijk naar de gemeente werden overgeheveld. Vooralsnog is het Rijk nog niet over de brug gekomen.

Als de gemeente al meer geld krijgt, wordt getwijfeld of dat alle kosten dekt. Vooruitlopend wil het college nog deze zomer met een herstelplan komen met voorstellen voor bezuinigingen. Het maakt daarbij gebruik van input van de gemeenteraad.

Voorafgaand aan de eerste sessie met de raad konden politieke partijen reageren op een aantal stellingen. Die aanpak viel niet bij iedereen in goede aarde. Nieuw Elan Zuidplas en SP waren wel aanwezig bij de bijeenkomst, maar besloten het formulier met richtinggevende kaders niet in te vullen. 

“Willen kansrijke bezuinigingen mogelijk zijn, dan zal er ons inziens eerst een analyse op en goede presentatie van moeten plaatsvinden”, stelde NEZ-fractievoorzitter Paul van Drenth. “Ten eerste het vaststellen van lucht in de begroting, daarnaast inzicht in het kostenpatroon van de gemeente en ten slotte het in beeld brengen van de risico’s, als bijvoorbeeld het effect van de coronapandemie en het effect van de concernnota.”

Standpunten
Andere partijen gaven aan dat de ingebrachte stellingen op verschillende manieren te interpreteren waren. Het werd daardoor een avond waarop de partijen hun standpunten deelden. Vrijwel alle woordvoerders wezen op de noodzaak van bezuinigingen om Zuidplas financieel gezond te houden, maar de vragen hoe die bezuinigingen tot stand moeten komen en waarop bezuinigd moet worden, bleven onbeantwoord.

De VVD liet in elk geval weten dat het inzet op verlaging van de kosten. De fractie is ook tegen lastenverzwaring voor de inwoners. Fractievoorzitter Ferry van Wijnen zei een eventuele verhoging van de onroerendzaakbelasting (ozb) niet te steunen. ChristenUnie/SGP zag ook weinig kans in nieuwe belastingen. “Betaald parkeren past niet bij het dorpse karakter van Zuidplas”, aldus Ard Bakker.

Toch lijkt een stijging van de ozb onvermijdelijk, in combinatie met een effectievere, kostenbesparende werkwijze in het sociaal domein. Steeds meer partijen zijn van mening dat er ook bezuinigingen moeten worden doorgevoerd in het sociaal domein zelf. “We geven veertig miljoen euro uit aan het sociaal domein”, zei Bakker. 

Partijen treden met die boodschap niet naar buiten, maar in de wandelgangen krijgt de roep om meer (financiële) zelfredzaamheid van de inwoners steeds meer steun. In Zuidplas maken ongeveer vijftienhonderd inwoners gebruik van de wmo-voorzieningen en jeugdzorg. 

‘Straks moeten de andere 43.500 inwoners bloeden’

Eén op de tien kinderen heeft jeugdzorg. “Wie hulp nodig heeft, moet die hulp krijgen, maar ik zal het niet raar vinden als de eigen bijdrage wordt ingevoerd”, reageerde een raadslid. “Straks moeten de andere 43.500 inwoners bloeden in de vorm van bezuinigingen op allerlei voorzieningen in de sport en cultuur.”

Door de bezuinigingen komt ook het ‘concernplan’ van de gemeente onder druk. Het plan voorziet in de groeiambities van Zuidplas en ambtelijke organisatie. Partijen staan niet bepaald te springen om daarvoor extra geld opzij te leggen.