Het monument bij het laagste punt van Nederland.
Het monument bij het laagste punt van Nederland. Foto: Erik van Leeuwen

Voormalig hoogheemraad niet bezorgd om wateroverlast Vijfde Dorp: ‘De geschiedenis herhaalt zich’

Algemeen Vijfde Dorp 818 keer gelezen

Zuidplas – Is het straks veilig wonen op de plek waar het Vijfde Dorp wordt gerealiseerd? De ene ‘deskundige’ zegt nee, de andere ‘specialist’ zegt volmondig ja. “De geschiedenis herhaalt zich”, stelt Gerdien Tober, voormalig hoogheemraad van het Hoogheemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard.

Erik van Leeuwen

Het monument bij het laagste punt van Nederland lag er afgelopen week vredig bij. Geen drommen fietsers of toeristen die zich verdrongen om een glimp van de ‘paal’ op te vangen. Op Koningsdag bleef de parkeerplaats bij het monument bij Van Vliet Trucks volledig leeg. De discussie of het verantwoord is te bouwen vindt elders plaats: in de (sociale) media.

Gerdien Tober, oud-wethouder van Moordrecht, moest bij het volgen van die discussie terugdenken aan vroeger tijden. Aan 2007 om precies te zijn, toen zij actief was in het bestuur van het hoogheemraadschap. Haar conclusie: “De discussie is precies dezelfde als destijds. De geschiedenis herhaalt zich.”

Tober schreef destijds een open brief. Over het laagste punt van Nederland, water en ruimtelijke ordening, de klimaatbestendige Zuidplaspolder en de zwakste schakels die niet bij ‘ons’ maar aan de kust zitten.

Soepbord
Volgens Tober maken velen een fout door te denken dat de hele Zuidplaspolder (4500 hectare groot) 6,76 meter onder NAP ligt. “Het gebied rond Zevenhuizen, Waddinxveen en Moerkapelle ligt op een peil van -4,80 tot -4,60. Dat is een verschil van bijna twee meter ten opzichte van het laagste peil rond Moordrecht. Het is dus geen soepbord, zoals sommigen veronderstellen. Er is dus ook geen sprake van één waterpeil in het gebied. Het waterschap heeft in kaart gebracht hoe de bodem in elkaar zit, hoe de waterafvoer en ook de wateraanvoer in droge tijden is geregeld.”

In hoger gelegen kleigebied rond Zevenhuizen, Moerkapelle en Waddinxveen en in het middengebied op de hoger gelegen ‘kreekruggen’ is de grond geschikt voor bebouwing, in tegenstelling tot het gebied tussen Nieuwerkerk en Moordrecht, liet Tober toen al weten.

In de notitie Water en RO heeft het hoogheemraadschap in 2007 al in kaart gebracht waar de risicolocaties in het gebied waren en dat het altijd verstandiger is te bouwen op klei- dan op veengrond. “Bij de planvorming moest veel ruimte gelaten worden voor water”, zegt Tober.

Gering
Voor Westergouwe ging het hier om acht hectare waterberging. “Bij de plannen voor Westergouwe is door de provincie Zuid-Holland in kaart gebracht wat de overstromingsrisico’s zijn in de Zuidplaspolder. De kans op een doorbraak van een waterkering langs de Zuidplaspolder is relatief gering. De dijken langs de Hollandse IJssel en ook de boezemkaden zijn ingedeeld in de hoogste categorie veiligheidseisen. Ten noorden van de A20, waar de woningbouw voor het Vijfde Dorp is gepland, zijn de gevolgen relatief beperkt”, aldus Tober. “De voorgestelde inrichting vanuit het oogpunt van veiligheid is voldoende verantwoord.”

Tober durfde in 2007 en nu dus nog steeds te beweren dat het veilig wonen is in het nieuwe dorp in de Zuidplaspolder. “Wanneer je naar het onderzoek en de maatregelen die worden genomen kijkt, in de wetenschap dat in de Nieuwe Waterweg de Maeslantkering ligt en bij Krimpen aan den IJssel de stormvloedkering, ben ik - als bewoner van de Zuidplaspolder op 400 meter van het diepste punt van Nederland - niet bang voor wateroverlast vanuit de Hollandse IJssel. Ik durf zelfs de stelling aan dat, wanneer je niet kunt bouwen in de Zuidplaspolder, je nergens in laag Nederland kunt bouwen.”

Volgens Tober zit het gevaar bij de kust. “Alle aandacht die nu naar de Zuidplaspolder gaat, zou meer moeten worden gericht op de Nederlandse kust. Als er echt sprake is van grote zeespiegelstijging, dan komt het gevaar eerder van die kant dan vanaf de Hollandse IJssel.”