Te voet, op het stalen ros en met de heilige koe: hoe blijven we in Zuidplas bereikbaar?

Zuidplas – Aan bouwlust ontbreekt het de gemeente Zuidplas zeer zeker niet. In 2040 heeft Zuidplas vijf dorpen en zeventigduizend inwoners, tegen vijfenveertigduizend inwoners en vier dorpen nu. Al die mensen bewegen van links naar rechts. Hoe blijven we bereikbaar voor elkaar? En hoe doen we dat op een veilige manier?

Door Erik van Leeuwen

Tim Sekac zegt de oplossing in handen te hebben. De twintiger, zeer geïnteresseerd in logistiek en duurzaamheid, startte in 2019 een petitie om Zuidplas te helpen aan meer en beter openbaar vervoer. 

Die petitie werd tot nu toe bijna elfhonderd keer getekend (Sekac: ‘Hij is nog in de lucht’), maar niet iedereen kon de actie van de jonge Noord-Hollander waarderen. “De meeste reacties waren toch van ‘dat het in Zuidplas moet blijven zoals het is: groen’. Ik ben ook voor groen en voor duurzaamheid.” Getergd: “Nee, het landschap vol leggen met auto- en andere wegen, dat is groen.”

De discussie over een nieuw dorp in de polder was al lastig, hoe Zuidplas bereikbaar te houden voor de toekomstige generaties is misschien nog wel lastiger. Ook de gemeente en gemeenteraad zijn daarvan doordrongen. Lange tijd heerste het mantra ‘eerst bewegen, dan bouwen’, nu is er een nieuw motto: ‘eerst wegen, dan bewegen’. De groei van Zuidplas heeft ontegenzeglijk veel impact op het verkeer en de mobiliteit in en rond de dorpen. De infrastructuur werd gemaakt op kleine dorpskernen. Bestaande wegsituaties blijken ineens een probleem te worden vanwege de druk.

Elk bestaand dorp van Zuidplas heeft zo zijn eigen problemen. In Moordrecht raakt de Middelweg in het bebouwde deel oververhit. Er kwam een nieuwe woonwijk en een brede school.

In Moerkapelle is het volgens inwoners een ‘ramp’ om het dorp in en uit te gaan, zeker als je gebonden bent aan kantoortijden. En Moerkapelle, lange tijd maar drieduizend zielen groot, groeit nog door. In Zevenhuizen sprongen ze een gat in de lucht toen ze eindelijk af waren van het ellendige snelwegverkeer van de A12. Vele woningen verder hoopt het verkeer in het centrum weer op, met de Burgemeester Klinkhamerweg weer als verkeershotspot.

In Nieuwerkerk zorgt de Hoofdweg eindelijk voor een goede doorstroming, nadat Rotterdam vergat voor Nesselande een goede ontsluiting te regelen. Toen het CDA twee jaar geleden een enquête hield onder inwoners van Zuidplas vlogen de knelpunten de CDA’ers om de oren. 

Doorstroming is belangrijk, maar veel inwoners ervaren ook dat veel verkeerspunten gevaarlijk zijn. De vraag is dan niet alleen hoe we bereikbaar blijven, maar ook hoe we dat op een veilige manier doen.

Regionaal verband
Veel plannen voor mobiliteit en bereikbaarheid worden in regionaal verband ‘aangevlogen’. De verbreding van de A20 moet in 2028 gerealiseerd zijn en ook voor de N207, de provinciale weg bij Moordrecht die langs Westergouwe voert, zijn plannen. Die bleven tot nu toe in de ijskast in afwachting van het Vijfde Dorp.

Nu daar definitief achtduizend woningen komen, trekken overheden de portemonnee, om doorstroming en veiligheid te garanderen en een verkeersinfarct te voorkomen.

Ook het openbaar vervoer heeft alle aandacht van de regio. Die kijkt nieuwsgierig naar lightrailverbindingen in het Haagse, legt werkbezoeken af, praat met deskundigen en regelmatig wordt hardop de wens uitgesproken voor een nieuw treinstation bij De Gouweknoop. Vooralsnog blijft het bij een wens. Een station neerzetten kost miljoenen en de vraag is of de regio dat geld loskrijgt in Den Haag. 

Technisch zitten er aan de ontwikkeling van het station ook de nodige haken en ogen. De NS liet afgelopen week nog weten dat een nieuw station op de lijn Rotterdam-Gouda helemaal niet kan. De twee sporen zijn al overbelast en nog een halte erin betekent ook een file in treinland. Theoretisch zou men het aantal sporen kunnen verdubbelen, maar dat is niet zo makkelijk als het lijkt. Los van de lastige opgave om grond te verwerven, is de bodemgesteldheid een probleem. Hetzelfde gaat op voor andere mogelijke stations, zoals bij Zevenhuizen.

Tim Sekacs plan om meer trein- en metroverbindingen te maken aan de oostkant van Rotterdam ligt onderop de stapel plannen van de regio, als het al op een stapel is komen te liggen. Overheden hebben allang geconcludeerd dat er geen draagvlak is voor uitbreiding van het metronet. Daarvoor is het Vijfde Dorp weer net te klein.

Haalbare plannen zijn er ook: zo wordt ingezet op het optimaliseren van het autoverkeer op de N219. Dat wordt best een klus, omdat de weg steeds meer verkeer te verduren zal krijgen. Voor de Max Verstappens onder ons ook slecht nieuws: er komen twee aftakkingen naar het Vijfde Dorp en ook het nieuwe bedrijventerrein, Knibbelweg-Oost, gaat de doorstroming ophouden.

Tussen nieuw asfalt aanleggen en het stimuleren van niet-gemotoriseerd verkeer moet een goede balans zitten. Dat heeft Zuidplas zich ook gerealiseerd, want bij de ontwikkeling van het nieuwe dorp in de Zuidplaspolder is de auto geen koning meer. De benenwagen en het stalen ros hebben de toekomst, zo valt op te maken uit de voorlopige plannen voor ontsluiting, bereikbaarheid en mobiliteit.

Deze productie is mede mogelijk dankzij een bijdrage van de provincie Zuid-Holland.

Samenwerkingspartners in deze serie zijn Hart van Holland, nieuwswebsite Gouwe IJssel Nieuws en Matimotion - luchtfoto’s en video’s.