College en COA tekenen voor vluchtelingenopvang in Nieuwerkerkse spoorzone

Nieuwerkerk aan den IJssel - Aan de Nieuwerkerkse Zuidplasweg komt mogelijk een regionale opvanglocatie (ROL) voor vluchtelingen. Het college wil in de spoorzone honderd woonunits voor maximaal driehonderd statushouders en kansrijke asielzoekers bouwen. De opvang maakt deel uit van afspraken om in Veiligheidsregio Hollands Midden (18 gemeenten) 2200 vluchtelingen op te vangen.

De beoogde locatie voor de ROL is onlangs aangekocht door de gemeente. Voor de mogelijke bouw van de opvang heeft de gemeente met het COA een bestuursovereenkomst gesloten. Uit nader onderzoek moet blijken of de spoorzone definitief gebruikt kan worden. 

Gemeente Zuidplas verkende al langer de mogelijkheden om binnen de gemeentegrenzen een opvanglocatie te realiseren. Daarmee wil zij met de regio Midden-Holland verantwoordelijkheid nemen in het maatschappelijke vraagstuk van de grote toestroom van vluchtelingen naar Nederland. “We zien dat de landelijke opvanglocaties in Ter Apel en Budel overvol zijn en dat er in Nederland extra opvangplekken nodig zijn”, zegt burgemeester Han Weber.

“We hebben humanitaire redenen zwaar laten meewegen in ons besluit. Wij vinden dat vluchtelingen die in Nederland zijn een fatsoenlijke opvang verdienen.” Weber benadrukt dat het in Nieuwerkerk gaat om statushouders - vluchtelingen die in het bezit zijn van een verblijfsvergunning - en kansrijke asielzoekers, van wie verwacht wordt dat zij binnen relatief korte tijd een permanente vergunning krijgen. In de regionale opvanglocatie in de spoorzone komen geen zogenoemde ‘veiligelanders’.

Spreidingswet
Een deel van de vluchtelingen in Nieuwerkerk zal doorstromen naar een permanente woning in Zuidplas, maar dat geldt niet voor iedereen. Een deel komt ook terecht in andere plaatsen in de regio. Dat kan Waddinxveen, maar ook Capelle of Rotterdam zijn. “We nemen als regio Midden-Holland onze verantwoordelijkheid. Waddinxveen is bezig met het organiseren van een locatie, Gouda en Bodegraven-Reeuwijk hebben dat al gedaan”, vervolgt Weber, die ook wijst naar de spreidingswet die binnenkort door de Tweede Kamer wordt behandeld. “Met deze opvanglocatie voldoen we meteen aan die wet.”

Het was voor Zuidplas niet gemakkelijk om een geschikte locatie te vinden. Volgens wethouder Jan Willem Schuurman zijn er meerdere locaties bekeken. “Uiteindelijk is de spoorzone als de meest geschikte beoordeeld. Die ligt aan de rand van Nieuwerkerk, voorzieningen zijn goed bereikbaar en het levert met verkeer geen problemen op.”
Het college heeft volgens hem niet bewust aangestuurd op een nieuwe opvanglocatie voor Nieuwerkerk, dat in de wijk Dorrestein Oekraïense vluchtelingen opvangt en een tweede locatie voor oorlogsvluchtelingen uit het land voorbereidt op bedrijventerrein Kleine Vink. “Een complex met honderd woonunits pas je niet zomaar in”, zegt Schuurman. “Het is een omvangrijke locatie.”

Het COA gaat de locatie runnen. Het Rijk zal alle kosten vergoeden. “Het COA heeft een eigen huisartsenvoorziening, dus er komt geen extra druk op de huisartsen in Nieuwerkerk. Onderwijs zal in eerste instantie vooral op de locatie worden gegeven en later in samenwerking tussen COA, gemeente en onderwijsinstellingen.”

Flexwoningen
Het Rijk beloont Zuidplas voor het mogelijk maken van de opvanglocatie. De gemeente krijgt een subsidie waarmee 48 flexwoningen kunnen worden gerealiseerd. De helft daarvan is voor tijdelijke huisvesting van statushouders die in Zuidplas een permanente plek krijgen toegewezen, de andere helft is bestemd voor lokale doelgroepen, zoals jongeren. “Dat geeft verlichting op de woningmarkt, waarvan iedereen weet dat die onder druk staat”, meent burgemeester Weber. “Het college beseft heel goed dat er ook in Zuidplas veel woningzoekenden zijn. Deze opvanglocatie gaat echter niet koste van hen. Als Zuidplas doen we al enorm veel om het woningtekort terug te brengen. We bouwen aan de bestaande dorpen en gaan straks aan de slag met het Vijfde Dorp.” Schuurman benadrukt dat de gekozen locatie minder geschikt is voor reguliere woningbouw.

De burgemeester realiseert zich ook dat er bij inwoners vragen kunnen leven over de veiligheid. “We hebben een veiligheidsscan gemaakt en ook de politie heeft zich georiënteerd. In tegenstelling tot de negatieve berichtgeving over overlast in bijvoorbeeld Ter Apel zijn er op veel plekken geen of nauwelijks problemen. Als burgemeester kan ik de veiligheid nooit voor honderd procent garanderen, maar dat kan ik ook zonder opvanglocatie niet. We zullen er met onze politie en onze handhavers alles aan doen om eventuele problemen snel op te lossen, maar we gaan er vanuit dat dát niet nodig is gezien de ervaringen op andere plekken.”

Weber kan nog weinig zeggen over de herkomst van de statushouders en kansrijke asielzoekers die in Nieuwerkerk worden gehuisvest. “Het COA gaat daarover, maar op dit moment zijn er veel vluchtelingen uit Syrië en ook uit Afghanistan.”

Informatieavonden
Direct omwonenden hebben dinsdag een brief gekregen met informatie en een uitnodiging voor een informatieavond op 11 december waarin zij met hun vragen terechtkunnen bij het gemeentebestuur. Op 14 december volgt een tweede bijeenkomst waar alle inwoners van Zuidplas zich voor kunnen aanmelden. “We hopen uiteraard op een breed draagvlak van de samenleving en vertrouwen erop dat wij als Zuidplas de vluchtelingen op goede wijze ontvangen”, zegt Weber. “Deze mensen komen uit oorlogsgebieden en hebben een moeilijke tijd achter de rug. Het is onze gezamenlijke taak om hen een fatsoenlijke en menswaardige opvang te geven.” Dat staat volgens Weber los van de maatschappelijke ontwikkelingen in Nederland. “De discussie over een kleinere migratiestroom is iets van Den Haag. Feit is nu dat de mensen er zijn en dat zij een verblijfsvergunning hebben gekregen.”

Eerder toonde Zuidplas zich van haar ‘barmhartige’ kant. “We hebben in Moordrecht bij de crisisnoodopvang in sporthal De Zuidplas gezien dat er vooraf scepsis was. Maar die was snel verdwenen en toen de bussen kwamen om de mensen op te halen, stonden er inwoners met tranen in de ogen”, aldus Weber, die een oproep deed aan verenigingen, kerken en andere organisaties om zich voor te bereiden op de komst van de vluchtelingen. “Ze kunnen alvast bedenken welke rol zij kunnen spelen bij de integratie van de mensen.”

De verwachting is dat de regionale opvanglocatie over ongeveer een jaar de deuren zal openen. “Er moet eerst een omgevingsvergunning worden aangevraagd en daarna moeten ook andere procedures nog worden doorlopen. De locatie zelf moet daarna worden opgebouwd.” (Erik van Leeuwen)