'10 jaar Zuidplas zuchtje in de geschiedenis'

Nieuwerkerk aan den IJssel – De gemeente Zuidplas bestaat dit jaar tien jaar. Voor de Historische Vereniging Nieuwerkerk reden om een mini-expositie in te richten over de bestuurlijke samensmelting van de gemeenten Nieuwerkerk aan den IJssel, Moordrecht en Zevenhuizen-Moerkapelle.

Het voordeel van een jonge gemeente: de geschiedenis past in een notendop, dus grote exposities kunnen achterwege blijven. HVN had genoeg aan haar expositiekast die in de bibliotheek in gebouw De Batavier staat. Kranten, cartoons, een lijst (canon) van belangrijke gebeurtenissen; wie wil weten wat de gemeente Zuidplas de afgelopen jaren heeft gekenschetst, moet zeker een kijkje in de vitrinekast nemen. De aanleiding voor de gemeentelijke fusie is er ook te vinden. De drie gemeenten werden min of meer in elkaars armen gedreven. "Nieuwerkerk voelde dat Rotterdam zijn stadsgrenzen wilde verleggen, Zoetermeer had een oogje op Moerkapelle", meldde HVN-voorzitter Brord van Westing bij de opening van de mini-expositie die nog tot 1 april te zien is. In Moordrecht werd een heuse volksraadpleging gehouden. "Mét een Noord-Koreaanse uitslag. Moordrecht koos massaal voor Nieuwerkerk en Zevenhuizen-Moerkapelle", herinnert wethouder Jan Verbeek, toen bestuurder van Nieuwerkerk, zich nog. Gouda werd vakkundig buiten de deur gehouden. "Als we toch samen moeten, dan maar met elkaar, was de gedachten bij de inwoners", zei Van Westing, die ook aangaf dat herindeling van alle tijden is. "In de periode 1200-1300 hadden onze dorpen de status van ambachten, lagere 'heerlijkheden'. Wie anno nu bedenkingen heeft bij het fenomeen gemeentelijke herindelingen zal zeker niet terugverlangen naar de tijd van heerlijkheden die min of meer privé eigendom van de adel waren. De heerlijkheden werden om de haverklap verkwanseld, samengevoegd of als bruidsschat ingezet. En wie tegenwoordig klaagt over een gemeentelijke belasting, vroeger had men er soms wel 32." Vraag is wat er over honderd jaar in de herinnering overblijft van de eerste tien jaar van Zuidplas. Historicus Adri den Boer: "Het gaat dan vooral over bouwen en groeien. Eerst ging het niet, later wel. Zoiets." Van Westing: "Tien jaar is een zuchtje in de historie, die echter ontzettend rijk is als men de moeite wil nemen zich erin te verdiepen."