Provincie zoekt balans in stikstofdebat

Regio - Provinciale Staten kwam vorige week - woensdag 6 november - in een extra vergadering bijeen om over de stikstofproblematiek in Zuid-Holland te spreken. De boeren werd meer inspraak beloofd bij het opstellen van de nieuwe beleidsregels die op 1 december ingaan. Begin volgend jaar volgt een nieuw debat over langetermijnoplossingen. Per gebied wordt gekeken wat nodig is.

In de provincie concentreren de stikstofproblemen zich rond 13 van de 21 Europees beschermde Natura 2000-gebieden. Voor Zuidplas spelen 4 natuurgebieden een rol, zo heeft de gemeente desgevraagd bekendgemaakt.
Van de Nieuwkoopse Plassen en De Haeck in het noordoosten, tot de Oude Maas in het zuidwesten, en van Broekvelden, Vettenbroek en Polder Stein in het oosten tot het Utrechtse natuurgebied Uiterwaarden Lek in het zuidoosten. Al die gebieden liggen binnen een straal van ongeveer twintig kilometer rondom Zuidplas en volgens de gemeente moet er bij activiteiten in Zuidplas die stikstof uitstoten rekening worden gehouden met de belangen van de natuur op die plekken. Om hoeveel en welke activiteiten en projecten het gaat, is nog niet duidelijk. Gemeente Zuidplas en de Omgevingsdienst Midden-Holland zijn nog bezig deze in kaart te brengen, zodat de gemeenteraad erover kan worden geïnformeerd.
In heel Zuid-Holland ondervindt de natuur negatief effect van verschillende activiteiten, stelt de provincie. In die gebieden moet de provincie dus met betrokken partijen aan de slag om te werken aan een oplossing. De nieuwe beleidsregels van vorige maand om - nadat de Raad van State in mei het Nederlandse stikstofbeleid afkeurde - de vergunningverlening weer op gang te brengen, wordt gezien als een eerste stap.
Baljeu gaf tijdens het debat vorige week toe dat betrokken partijen niet zijn gehoord voorafgaand aan het opstellen van de noodbeleidsregels. Voor de nieuwe regelgeving die in december wordt verwacht, beloofde ze dat dit wel zal gebeuren. Baljeu: "Achteraf gezien is het vervelend van alle onrust die is ontstaan. Uiterlijk 1 december zal er een weging komen van de beleidsregels. Dat zullen we nu ook met verschillende sectoren bespreken. Als dat aanleiding geeft tot aanpassingen, dan ben ik bereid dat te doen."

Het extra debat vorige week, aangevraagd door D66 en Forum voor Democratie, begon onrustig. Een aantal geïnteresseerden, met name boeren die de vergadering wilden bijwonen, moest buiten blijven. De vrees was dat het debat niet op een 'ordentelijke manier' zou verlopen als de boeren op de publieke tribune zouden plaatsnemen. Uiteindelijk is die tribune wel gevuld en was de vergadering ook buiten via schermen te volgen.
Het eerste punt op de agenda van de vijf uur lange vergadering was het inspreekrecht. Er waren meerdere boeren die kaas, brood en andere producten aan de aanwezigen aanboden om hun geëmotioneerde betogen kracht bij te zetten. "De toekomst staat op het spel vanwege een onbetrouwbare overheid," zei melkveehouder Jaco Kastelein.
In hun standpunten werden ze met name bijgestaan door Forum voor Democratie en PVV. De twee partijen hadden felle kritiek op de huidige beleidsregels van Zuid-Holland, die strenger uitpakken dan het beleidsadvies van het Rijk. Zuid-Hollandse boeren mogen alleen stikstofrechten verhandelen op basis van het aantal dieren - dit is vaak lager dan wat de vergunning toestaat. Volgens Baljeu was het niet de intentie om strenger dan het Rijk te zijn; de provincie wilde regels opstellen die juridisch houdbaar zijn.
Baljeu zei dat er nu gekeken wordt naar gebiedsgerichte oplossingen. "We zijn gestart met gebiedsanalyses. Per gebied kijken we naar mogelijkheden om de stikstofdepositie terug te brengen. Dat moet snel, maar vooral zorgvuldig. En samen met alle betrokken sectoren."
Als reactie op de oproep van de Partij van de Dieren om de natuur uit te breiden, zei Baljeu dat de provincie momenteel alleen verantwoordelijk is voor beheer van natuurgebieden. (Myriam Dijck en Judith Rikken)